‘Lady en de vagebond uitgespuwd door vegetariërs omwille van te opzichtige dikke gehaktballen in spaghetti.’
‘Gaïa vraagt verbod op vertoning van 101 Dalmatiërs wegens puppymishandeling.’
Het mag niemand nog verbazen mochten deze koppen binnen afzienbare tijd in de krant staan. Nu de puurste der grandes dames van Walt Disney – Sneeuwwitje – zo is aangevallen, is het hek van de dam. En dat allemaal door die ene, tot voor kort 84 jaar lang onschuldig geachte kus.
Ik had het niet zien aankomen. Als Sneeuwwitje al aangeklaagd zou worden, dan had ik dat eerder verwacht omwille van het promoten van een lui, lamlendig leven (vanaf een gegeven moment doet ze niets anders meer dan slapen) of voor het nastreven van onbereikbare schoonheidsidealen (heb je die onnatuurlijke rode lippen al eens goed bekeken?). Het had ook gekund dat de aanklagers voorvechters van een of andere vorm van feminisme waren geweest: doe het maar eens zo helemaal in je eentje en zonder steun dag in dag uit zorgen voor 7 dwergen… om nog maar te zwijgen over haar opgesteven, onkreukbare schouderpofjes, die krijg je alleen maar zo door onder dwang schabouwelijk veel te hebben staan strijken. Maar neen, Sneeuwwitje moest op het schavot omwille van De Kus.
De enige manier om de ophef rond die verfoeilijke daad weer ongedaan te maken is dat ze bij Disney naar buiten zouden komen met een verklaring dat de prins in feite transgender is. Die liggen vandaag zo goed in de mediatieke markt dat alle heisa als door een toverstokje in handgeklap zou veranderen en Sneeuwwitje alom geprezen als toonbeeld van diversiteit.
Alle gekheid op een toverstokje, ik denk alsmaar vaker dat de slinger te fel is doorgeslagen. Je kan bijna niets meer zeggen of doen of je riskeert iemand zere tenen te trappen. Meer nog, het lijkt wel alsof onze teentjes collectief 21 centimeter langer zijn geworden, waardoor het haast onmogelijk is ze te ontwijken door je mond nog maar half te openen.
Omdat je op sociale media gegarandeerd een groepje gelijkgestemde zielen rond een mening verzameld krijgt, zijn de hoenderhokken waar geen knuppel in werd gegooid ondertussen met uitsterven bedreigd. Omgekeerd, wanneer je niemand wil bruuskeren met wat je zegt, maakt of doet, is het constant op eieren lopen opdat er maar niets bij iemand in het verkeerde keelgat schiet.
Waarom toch worden er zo snel messen getrokken? Hoe zit het met onze tolerantie, met onze openheid en verdraagzaamheid die een sereen en open debat mogelijk moeten maken?
Begrijp me niet verkeerd. Iedereen heeft recht op een eigen mening. En bewegingen als #metoo, woke en Black Lives Matter, om er maar enkelen te noemen, hebben absoluut hun waarde en bestaansrecht. Maar tussen die fenomenen en De Kus zit toch aardig wat afstand, neen? Soms denk ik ‘rustig maar’ of ‘hebben we echt niks beters om ons druk in te maken?’ De vraag rijst over wat het zegt over onze samenleving, onze cultuur dat de gemoederen zo snel verhit raken.
Je ziet het overal. De Kus is gewoon het voorbeeld du jour. Ik denk terug aan de heisa die schrijver Marieke Lucas Rijneveld te beurt viel bij het nieuws dat hen (Rijneveld ziet zichzelf als non-binair) het gedicht zou gaan vertalen dat Amanda Gorman tijdens de inauguratie van Joe Biden de wereld instuurde. Op enkele dagen tijd was de storm op zee zo woelig dat Rijneveld haar bootje naar de kust roeide en voor de opdracht bedankte. De uitgever moest met een publieke schuldbekentenis boete doen. De reden? Rijneveld is wit, Gorman zwart, dus moet het gedicht ook door een zwarte auteur vertaald worden. Een valabel argument, ware het niet dat het team van Gorman zelf had instemd met de keuze voor Rijneveld. Dat deed er niet toe. Vreemd, toch?
Rond diezelfde periode enkele maanden geleden las ik een artikel over een onderzoeker die samen met nog een man een boek had geschreven over de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen en in het werk de vaak secundaire positie van de vrouw tegenover de man wetenschappelijk benaderde en ook onderschreef. Vraagt de journalist(e, maar dat doet er eigenlijk niet toe) op het einde van het interview of het niet ironisch is ‘dat een boek dat de waarheid over de vrouw probeert bloot te leggen, geschreven is door twee mannen’. Komaan. Gelukkig antwoordt de onderzoeker dat het net een punt van gelijkheid is dat het werk ook door twee mannen kan geschreven zijn.
Het is goed mogelijk dat ik gelijkaardige vraag voorgeschoteld krijg bij het verschijnen van mijn volgende graphic novel. Die draait sterk rond de thema’s van vrouwelijkheid en ontluikende seksualiteit en is geschreven en getekend door respectievelijk een man en een man. Oei. Gelukkig kan ik in de strijd werpen dat de uitgever en de redacteur die het verhaal aanvaard en begeleid hebben allebei vrouwen zijn.
Rustiger vaarwater is ongemeen slecht voor de clickbait, maar ik snak er zo naar. De slinger mag terugkomen, wat mij betreft. Tot de zee wat is gaan liggen, kijk ik nog eens naar De Leeuwenkoning. Ik blijf het ongemeen wreed vinden hoe de ene broer de andere koelbloedig afmaakt, maar daar heeft nog geen haan naar gekraaid. En er wordt niet in gekust.